ΧΙΟΣ : υπότιτλος
«Η αναγκαιότητα των καιρών απαιτεί Κοινωνικό Κράτος, Εργασιακά Δικαιώματα, Κράτος Δικαίου, Αντί-Παγκοσμιοποίηση»
Συνέντευξη στην Ευγενία Ασλανίδη
Η νέα γενιάείναι οι Έλληνες πολίτες στους οποίους εναποθέτουμετην ελπίδα για καλύτερο αύριο. Προσωπικά αλλά και πολλοί σαν εμένα, σε όποιο μετερίζι τους συναντάμε να αγωνίζονται για τη μετουσίωση αυτής της ελπίδας σε πραγματικότητα, υποκλινόμαστε με σεβασμό.
Τον Ανδρέα Ροδάκη τον πρωτοσυνάντησα πριν κάποια χρόνια, στο χώρο εργασίας του, ως ασθενής. Είπα μέσα μου, αυτό το παιδί και μόνο με το χαμόγελο του κάνει καλό σε όποιον περνά αυτή την πόρτα. Λίγο αργότερα τον «συνάντησα» μέσα από το συγγραφικό του έργο. Ήρθαν και κούμπωσαν αυτό που εκπέμπει ως άνθρωπος, αυτό που προσφέρει ως εργαζόμενος, με εκείνο που βγάζει ως συγγραφέας.
Αν περνούσε ποτέ από το μυαλό μου ότι κάπου θα διασταυρωνόταν οι δρόμοι μας, θα έλεγα ότι αυτός θα ήταν ο γραπτός λόγος. Αλλά να που η ζωή τα έφερε έτσι και είμαστε σύντροφοι στη Νομαρχιακή Επιτροπή Χίου του ΣΥΡΙΖΑ. Χαίρομαι πάντα να συνυπάρχω με νέα παιδιά. Δεν μπορώ να σκεφτώ ότι θα υπάρξει αλλιώς εξέλιξη.
Η υποψηφιότητά του στις προκριματικές εκλογές για το Ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με ξάφνιασε ευχάριστα, όπως φυσικά και η απόφαση του κόμματος να επιλέξει τους υποψηφίους του, με δημοκρατικές διαδικασίες από τη βάση.
Ποιος είναι ο Ανδρέας Ροδάκης και πώς σκέφτεται, είμαι σίγουρη ότι ενδιαφέρει όλους εμάς που επιθυμούμε να λάβουμε μέρος σε αυτή την καινοτόμο εκλογική διαδικασία. Για το λόγο αυτό του έθεσα μια σειρά ερωτήσεων, από τις απαντήσεις των οποίων ενισχύθηκε η άποψη μου ότι η ανήσυχη νέα γενιά μπορεί να φέρει την εξέλιξη που προσδοκούμε.
Ανδρέα Ροδάκη, ανήκεις στη γενιά που η κρίση στην Ελλάδα σε πέτυχε ενώ ξεκινούσες τη ζωή σου ως παραγωγικό μέλος της κοινωνίας. Πόσο δύσκολο ήταν τότε για ένα νέο που αναζητά εργασία και πόσο δύσκολο είναι σήμερα;
Στο ξεκίνημα και το περαιτέρω βάθεμα της κρίσης ήταν πολύ δύσκολο έως ακατόρθωτο για ένα νέο άνθρωπο να βρει το αυτονόητο. Μια εργασία που να ικανοποιεί τις ανάγκες του. Μην ξεχνάμε ότι στο ζενίθ του εργασιακού αποκλεισμού, ο πήχης είχε φθάσει τα 2 εκατομμύρια ανέργους. Σήμερα, 12 χρονιά μετά, τα πράγματα σαφώς και είναι πιο εύκολα για την εύρεση εργασίας, όμως δεν παύει να κυριαρχεί η μέγγενη της εργασιακής εκμετάλλευσης, όσον αφορά τις πολύ χαμηλές αμοιβές, την μαύρη εργασία, τις απλήρωτες υπερωρίες, τις ελαστικές σχέσεις απασχόλησης που υιοθετούν την άποψη ότι καινοτομία είναι να κερδίζεις το εισόδημα σου από δυο και τρείς δουλείες και όχι μόνο από μία. Αυτό και μόνο δημιουργεί ένα αρνητικό αντιστάθμισμα στην καλυτέρευση της οικονομίας. Όσον αφορά εμένα προσωπικά, επέλεξα ένα αντικείμενο δουλειάς με πολύ καλή προοπτική αποκατάστασης, αλλά αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι η εργασιακή ανασφάλεια πάντα υπάρχει σε ένα συμβασιούχο, όπου κάθε τέλος του έτους αγωνιά για το αν θα μπορεί να καλύψει της ανάγκες του το επόμενο έτος.
Γενικότερα, ο πυλώνας της εργασιακής επισφάλειας, έχει συνεχόμενη διάρκεια στις επιλογές της ΕΕ αλλά και της σημερινής κυβέρνησης που περήφανα επιδιώκει την πρωτοκαθεδρία στο να μην έχει σταματημό η διαιώνισή τους.
Με τι κριτήρια επέλεγες την ειδικότητα που με αντικειμενικές εκτιμήσεις τότε ήταν περιζήτητη και σήμερα ακόμα έχει ζήτηση;
Θα είμαι ειλικρινής λέγοντας, ότι τα πιο γνωστά αντικείμενα σπουδών, όπως ηεκπαίδευση, τα οικονομικά, η πληροφορική κ.α. δεν ήταν τόσο ενδιαφέροντα για εμένα. Βέβαια στα 18 σου χρόνια δεν είσαι έτοιμος να επιλέξεις το επάγγελμα που σου αρέσει να κάνεις, ούτε πιστεύω ότι η ηλικία αυτή έχει σε προτεραιότητα τέτοιους προβληματισμούς. Κυρίως η έγνοια είναι να αρχίσεις να ρίχνεις τις πρώτες κλεφτές ματιές στην ζωή για να αρχίσεις να την ανακαλύπτεις. Η σπουδή ωστόσο, στο επάγγελμα του χειριστή ιατρικών μηχανημάτων, ήταν για εμένα κάτι διαφορετικό και επομένως ελκυστικό να το ανακαλύψω. Βέβαια, οφείλω να παραδεχτώ, ότι οι καλές προοπτικές τις εργασιακής αποκατάστασης, ήταν ένα ακόμη θεμιτό κίνητρο να το επιλέξω.
Από την εμπειρία σου ως εργαζόμενος στο «Σκυλίτσειο» νοσοκομείο, τί θα έβαζες σε πρώτη προτεραιότητα από τις ανάγκες του;
Είναι αναγκαία η πλήρης στελέχωση του από ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό. Ζωτικής σημασίας μέτρο για την εργασιακή ανάσα του προσωπικού στο να μπορεί να εργάζεται χωρίς την εξουθενωτικήεντατικοποίηση του ωραρίου του αλλά και δίχως την ψυχολογική επιβάρυνση που δημιουργούν οι ελλείψεις για την σωστή απόδοση των υπηρεσιών στους ασθενείς. Το τελευταίο διάστημα δεν είναι λίγα τα περιστατικά ανά την επικράτεια, όπου γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων δηλώνουν παραίτηση με αφορμή αυτές τις συνθήκες. Φυσικά βέβαια, η επιβάρυνση αυτή, αφορά και τον κάθε ασθενή που θέλει να εξυπηρετηθεί για κάτι πολύ σημαντικό που αφορά την υγεία του και τα αδιέξοδα αυτής της κατάστασης του δημιουργούν ένα επιπλέον βάρος ψυχολογικής φύσης που τον φθείρει περισσότερο σε συνδυασμό με το υπάρχον σωματικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει.
Μπαίνεις σε ηλικία γάμου, κατά το κοινώς λεγόμενο. Πώς αντιμετωπίζει το θέμα η γενιά σου; Με δεδομένο τον μεγάλο βαθμό υπογεννητικότητας, τί ανταπόκριση βρίσκει από την πολιτεία;
Να μιλήσω αρχικά από την μεριά μου, λέγοντας ότι δεν αντιλαμβάνομαι την ζωή ως «κουτάκια ανάγκης» τα οποία ορίζουν την ηλικία για να παντρευτείς, να σπουδάσεις, να διασκεδάσεις, να ξεκινήσεις ένα χόμπι. Στην ζωή μας πέρα από τα κοινωνικά πρότυπα υπάρχουν οι συνθήκες που μας διαμορφώνουν και τα θέλω μας. Οπότε είναι προσωπική υπόθεση του καθένα ξεχωριστά πως θα επιλέξει να ζήσει. Όσον αφορά γενικά το όλο θέμα του γάμου, η εμπειρία που έχω από τον δικό μου περίγυρο, με έχει διδάξει ότι πρόσταγμα της εποχής μας είναι η διασφάλιση του εγώ μας. Όχι άδικα, εφόσον η εποχή μας είναι ιδιαίτερα δύσκολη σε όλους τους τομείς και αυτό επηρεάζει φυσικά και τις ανθρώπινες σχέσεις. Το δίδαγμα λοιπόν του να είσαι «στέρεος» στην ζωή σου σωματικά και κυρίως ψυχολογικά από όλες τις σημερινές δυσκολίες, δεν σου αφήνει τα περιθώρια να κάνεις υπομονή για τον άλλο, να υποχωρήσεις σε μια δύσκολη κατάσταση, να προσπαθήσεις περισσότερο για την σχέση ή τον γάμο σου αλλά να προφυλαχτείς από αυτά. Επίσης, είναι σημαντικό κάτι που άκουσα πρόσφατα από ένα αξιόλογο ειδικό στην ψυχολογία ότι η αμεσότητα της τεχνολογίας που προσφέρεται στον άνθρωπο τον έχει κάνει να ξεχάσει τον κόπο της κάθε δημιουργίας. Πως να χτίσει λοιπόν και τις σχέσεις του μέσα από τις δυσκολίες, τις διαφωνίες και τα προβλήματα που απαιτούν;
Όσον αφορά τους συνομήλικους /κες που γνωρίζω, μπορεί να έχουν ελάχιστα διαφορετική αντίληψη για αυτό τα θέμα ή παρόμοια, αλλά ο κοινός τόπος είναι ότι στις μέρες μας το δύσκολοδεν είναι να βρεις ένα σύντροφο όσο το να δημιουργηθεί μια ισορροπημένη σχέση μαζί του.
Για το ζήτημα της υπογεννητικότητας, θα πω ότι αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα για την χώρα μας, το οποίο αναφέρθηκε ήδη από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην προεκλογική ατζέντα του 2023. Μέχρι τότε, για τον αριστερό χώρο, το ζήτημα αυτό ήταν ταμπού και άφηνε ελεύθερο το πεδίο στο να μονοπωλείται από ακροδεξιά κόμματα. Και όμως, η κοινωνία που ζούμε είμαστε οι άνθρωποι της. Τι θα γίνει λοιπόν μια κοινωνία χωρίς νέους ανθρώπους να την εξελίξουν; Μέχρι πότε η κοινωνική μας πλειοψηφία στις καφετέριες και τους δρόμους θα είναι μεσήλικες και ηλικιωμένοι με την νεολαία να περνάει στην αφάνεια; Δεν είναι «ακραίος» προβληματισμός αλλά ακραία πραγματικότητα, ότι βάση μελέτης, σε λίγα χρόνια η χώρα μας θα αριθμεί 6.500.000 ελληνικόπληθυσμό. Και για αυτή την τόσο άσχημη πρόγνωση, η κυβέρνηση αδιαφορεί στο να βοηθήσει τα νέα ζευγάρια να έχουν στέγαση, οικονομική ασφάλεια, φροντίδα για το παιδί, κοινωνικές υποδομές που θα δώσουν κίνητρα για την δημιουργία οικογένειας. Αντίθετα, η υπογεννητικότητα που δημιουργούν οι σημερινές συνθήκες, το να κάνει πια με το ζόρι ένα παιδί το κάθε ζευγάρι, σε συνδυασμό με την μετανάστευση των νέων που συνεχίζεται, οδηγεί στην πλήρη αποσύνθεση την κοινωνία μας.
- Ποια είναι τα ζητήματα που απασχολούν τη νέα γενιά νησιωτών. Αυτών που θέλουν να μείνουν στο τόπο τους.
Αυτό που έχω αποκομίσει, είναι ότι πολλοί νέοι άνθρωποι αγαπούν τον τόπο τους και δεν θέλουν να φύγουν από την Χίο. Ωστόσο, αυτό που θεωρώ ότι απασχολεί κυρίως ως πρόβλημα στις μέρες μας, είναι η επαγγελματική αποκατάσταση. Αν υπήρχαν οι περισσότερες εργασιακές ευκαιρίες που θα ήταν και βιώσιμες, νομίζω θα υπήρχε και ένα άλλο μοτίβο σκέψης όσον αφορά τα σχέδια για την ζωή στα νησιά μας. Η αισιόδοξη πλευρά είναι, ότι πολλοί νέοι άνθρωποι καταπιάνονται με την βιοκαλλιέργεια, την κατεργασία της μαστίχας, την παρασκευή τοπικών γλυκών, τα αρώματα. Πολλοί ακόμη με ελάχιστες οικονομίες,ανοίγουν την δική τους επιχείρηση την οποία φροντίζουν να ανανεώνουν διαρκώς για να είναι το προϊόν τους ισότιμα ανταγωνίσιμο. Σε όλα αυτά, μου προξενεί εντύπωση όχι μόνο η αδημονία τους για δημιουργία αλλά και η θέληση για πειραματισμό στον τομέα τους. Τέτοιες πρωτοβουλίες,αποδεικνύουν το πόσο πρέπει και αξίζει να στηριχθούν και από την πολιτεία, ώστε να δώσουν κίνητρα παραμονής σε πολλούς νέους ανθρώπους να ζήσουν στον τόπο πουγεννήθηκαν και μεγάλωσαν. Και αυτό, επιφέρει και ένα θετικό αποτέλεσμα στην αποκέντρωση τηςχώρας. Τηνελπίδα για την επαναφορά της ζωής στα χωριά που έχουν ερημώσει. Δεν γίνεται να μιλάμε για την Ελλάδα και αυτό να αφορά μόνο τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα και τις μεγαλύτερες επαρχιακές πόλεις.
Είσαι συγγραφέας. Έχω διαβάσει βιβλία σου, έχω διακρίνει μια οξυδερκή ματιά στη ζωή, μια ιδιαίτερη ευαισθησία στην προσέγγιση των θεμάτων που καταπιάνεσαι, και ένα ταλέντο φυσικά. Πιστεύεις ότι αυτές οι αρετές σου θα συγκρουστούν ή θα αγαπηθούν με την πολιτική;
Η πολιτική είναι πολύ σκληρός χώρος για να τον προσεγγίσει κάποιος με ευαισθησία ή με ρομαντισμό. Το παράδοξο βέβαια είναι ότι οι κοινωνικές ευαισθησίες ενός ανθρώπου περιέχουν αυτά τα κίνητρα για να παλέψει για ένα καλύτερο αύριο. Ωστόσο, η πολιτική πρακτική της καθημερινότητας, ευνοεί στο να περάσεις από την ευαισθησία στην ωμή πραγματικότητα. Εκεί, καταλαβαίνεις καλύτερα, ότιαπό την αντίθετη πλευρά, δεν υπάρχει πάντα η ίδια καλή πρόθεση για συνεννόηση, ούτε η διάθεση να σε ανταγωνιστεί με τίμια μέσα. Επίσης, το να απευθυνθείς στον κόσμο για τα καθημερινά του προβλήματα, σίγουρα μπορεί να σε βάλει στο στόχαστρο της απογοήτευσης του για όσα βιώνει. Και αυτό είναι κάτι που θέλει καλοπροαίρετο πείσμα και υπομονή για να το διαχειριστείς. Αυτό όμως αποτελεί και την γνήσια γείωση με την κοινωνία. Τα μεγάλα λόγια, οι μακρόπνοες υποσχέσεις και οι Δον- Κιχοτισμοί, αποτελούν αρετές από «βιβλία» του παρελθόντος.Η πολιτική, χρειάζεται την τιμιότητα και την ειλικρίνεια ως βασικές αρετές.
Πώς αποφάσισες να θέσεις υποψηφιότητα στις προκριματικές του ΣΥΡΙΖΑ με «κίνδυνο» βεβαίως, να βρεθείς στο Ευρωκοινοβούλιο;
Οι βασικοί λόγοι ήταν τρείς. Αρχικά για την εμπειρία συμμετοχής. Είναι μια πολιτική επιλογή από την οποία σίγουρα θα αποκομίσω κάτι καινούργιο ακόμη και αν δεν εκλεγώ υποψήφιος. Άλλωστε το ενδιαφέρον για τα κοινά ήταν πάντα μέσα μου και ακόμη και όταν το άφηνα εκείνο με κυνηγούσε. Ο δεύτερος λόγος είναι για την ενίσχυση του ψηφοδελτίου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προκειμένου να έχει την ευχέρεια και την δυναμική να στελεχωθεί, μετά από ένα διάστημαδύο εκλογικών ηττών , δύο διασπάσεων, αποδόμησης των δυνάμεων του, οι οποίες με χαρά καρπώνονται από τα υπόλοιπα κόμματα την ίδια στιγμή που χαιρέκακα επιβεβαιώνουν την νομοτελειακή του διάλυση.Ο τρίτος λόγος είναι η πολιτική μου τοποθέτηση την οποία θέλω να εκφράσω από μια παράταξη η οποία διατίθεται μέσα από συνεργασίες προοδευτικών δυνάμεων να δώσει για αρχή έστω, μια άλλη άποψη για την πολιτική της Ευρώπης, η οποία δεν είναι «ο θεσμός των λαών» που μας υποσχεθήκαν κάποτε και ακόμη η χώρα μας βρίσκεται με την σημερινή κυβέρνηση στις τελευταίες θέσεις ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους. Ο «κίνδυνος» επομένως για την εκλογή μου είναι θεσμικός και όχι προσωπικός. Όπως είπε και ο πρόεδρος του κόμματος στην παρουσίαση των 10 θέσεων για την Ευρώπη «Οι συσχετισμοί και η πλειοψηφίες είναι εναντίον μας, αλλά αξίζει να προσπαθήσουμε».
Ποια είναι τα ζητήματα που θα ήθελες να προβάλεις και να υπερασπιστείς από τη θέση του ευρωβουλευτή;
Η αναγκαιότητα των καιρών με κάνει να προσεγγίσω την θεματολογία μου σε τέσσερις άξονες: Κοινωνικό Κράτος, Εργασιακά Δικαιώματα, Κράτος Δικαίου, Αντί-Παγκοσμιοποίηση.
Το κοινωνικό κράτος αφορά την θεσμοθέτηση του ελάχιστου εισοδήματος για κάθε ευρωπαίο πολίτη για την σίγουρη κάλυψη των αναγκών του χωρίς αυτό να θεωρείται κανονικότητα. Δημόσιοι πυλώνες υγείας για όλους χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Δομές φροντίδας για άστεγους και περιθωριοποιημένους ανθρώπους. Φροντίδα για το παιδί με στήριξη της μητρότητας.
Τα εργασιακά δικαιώματα και το κράτος δικαίου είναι παράγοντες οι οποίοι πρέπει να αναδειχθούν ως μια διαρκή δέσμευση για το πλαίσιο της ΕΕ με χειρότερο παράδειγμα δυστυχώς την δική μας χώρα όπως η φτωχοποίηση, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η εργασιακή εκμετάλλευση, η λειτουργία της δικαιοσύνης για ζητήματα που αφορούν υποκλοπές συνομιλιών, κατευθυνόμενα ΜΜΕ, συγκάλυψη ευθυνών για δυστυχήματα όπως αυτό των Τεμπών και κάθε είδους καταστροφές περιουσιών από πλημμύρες και πυρκαγιές.
Η αντιπαγκοσμιοποίηση αφορά ένα σάλπισμα αναγκαίο για την νέα εποχή της ανθρωπότητας. Τουλάχιστον, να το εκφράσω ειρωνικά, του «ανεπτυγμένου κόσμου» που δεν είναι μόνο η ευρωπαϊκή ήπειρος. Ζητήματα όπως η οικολογία που αφορά την κλιματική κρίση, η αυτονομία της πολιτικής της ΕΕ από τις ΗΠΑ και των ανερχόμενων νέων δυνάμεων όπως η Κίνα, που την καθιστούν συνένοχη στην συμμετοχή σε πολέμους, σε δημιουργία προσφύγων, σε οικονομικές εξαρτήσεις, δηλαδή πιόνι ενός νέου γεωπολιτικού καπιταλισμού. Να απαγορευθεί χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην χρήση πυρηνικών όπλων και να μην αμφισβητεί ή να αντικαθιστά την ανθρώπινη ύπαρξη και επέμβαση στην κοινωνία. Τέλος, να πω ότι η διατήρηση της αυταξίας κάθε λαού,συμβάλλει στην ύπαρξη της ιδιαιτερότητας του στον κόσμο μας κάνοντας τον μοναδικό. Έτσι, η ανταλλαγή της κουλτούρας, της παράδοσης, της ιστορίας κάθε λαού, συμβάλλει στην γόνιμη και όμορφη επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Αυτό, μπορεί καιοφείλει να το εγγυηθεί γνήσια μια αριστερά που προσδιορίζεται πρώτα ως πατριωτική για την χώρα της, με ακόλουθο να είναι γόνιμα διεθνιστική και αλληλέγγυα για την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.
