ΛΕΣΒΟΣ:
Πτυχές της παράνομης μετανάστευσης που διεξάγεται στο Αιγαίο και συγκεκριμένα μεταξύ Λέσβου και Τουρκίας αποκάλυψε ο Τούρκος δημοσιογράφος Γιλμάζ Οζντίλ, με βίντεο στον προσωπικό του λογαριασμό στο YouTube. Η δημοσίευση δύο άκρως απόρρητων φωτογραφιών από το νησί της Λέσβου αποκαλύπτουν τον τρόπο με τον οποίο λαθρομετανάστες εντοπίζονται από τα ραντάρ της Ελλάδας και στη συνέχεια πώς επαναπροωθούνται στην Τουρκία.Το ρεπορτάζ του Οζντίλ φέρνει στο φως τις αυστηρές διαδικασίες που ακολουθούνται στα ελληνικά νησιά για την αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης και υπογραμμίζει τη συστηματική φύλαξη της θαλάσσιας γραμμής μεταξύ Λέσβου και Τουρκίας με θερμικές κάμερες και λιμενικά σκάφη.
Ο Οζντίλ τονίζει ότι η Ελλάδα προστατεύει τα εδάφη της με αυστηρά μέτρα, ενώ οι τουρκικές αρχές παραπλανούν τους πολίτες τους σχετικά με τη μεταχείριση των μεταναστών. Επιπλέον, αποκαλύπτει ότι η Ελλάδα επιβάλει φόρους στους πρόσφυγες για τα έξοδα της διαμονής και των δικαστικών διαδικασιών στην αίτηση ασύλου.
Ο Τούρκος δημοσιογράφος καταλήγει με μια αιχμηρή παρατήρηση για τη χρήση του ονόματος του Τούρκου καθηγητή Αζίζ Σαντζάρ, ενός Τούρκου νομπελίστα, για το πλοίο που θα χρησιμοποιηθεί για την επαναπροώθηση περίπου 1.000 μεταναστών στην Τουρκία, χαρακτηρίζοντας τη συγκεκριμένη κίνηση ως μεγάλη ντροπή για την Τουρκία.
Στρατιωτική ζώνη στη Λέσβο
Ο Γιλμάζ Οζντίλ μοιράστηκε τις δύο άκρως απόρρητες φωτογραφίες, που τραβήχτηκαν από στρατιωτική περιοχή στη Λέσβο από έναν άλλον Τούρκο συνάδελφό του, τον Κορτζάν Καράρ, «για να τις δουν για πρώτη φορά τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η τοποθεσία είναι ένα φυλάκιο παρακολούθησης που σαρώνει τη θαλάσσια γραμμή μεταξύ Λέσβου και Τουρκίας τη νύχτα με θερμικές κάμερες, διασφαλίζοντας την άμεση ανίχνευση παράνομων σκαφών.
«Στην πραγματικότητα απαγορεύεται να τραβήξετε αυτή τη φωτογραφία, επειδή είναι στρατιωτική ζώνη. Υπάρχουν παντού πινακίδες που λένε ότι απαγορεύεται. Το μέρος που βλέπετε σε αυτή τη φωτογραφία είναι στο νησί της Λέσβου. Αυτή η φωτογραφία τραβήχτηκε από έναν λόφο στο νησί από ψηλά και το μέρος αυτό βλέπει προς την Τουρκία. Είναι ένα φυλάκιο παρακολούθησης, ακρόασης και αναγνώρισης συντεταγμένων. Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του είναι ότι σαρώνει τη θαλάσσια γραμμή μεταξύ Λέσβου και Τουρκίας τη νύχτα με ευαίσθητες θερμικές κάμερες. Για παράδειγμα, αν έρχεται ένα παράνομο προσφυγικό σκάφος, το βλέπουν αμέσως. Τουλάχιστον 45 σκάφη του λιμενικού σταθμεύουν συνεχώς στο νησί της Λέσβου. Κάθε μέρα, αυτά τα σκάφη του λιμενικού σπεύδουν αμέσως και σπρώχνουν το παράνομο σκάφος, που πλησιάζει, προς την Τουρκία. Ή αν ένα ιδιωτικό σκάφος πλησιάζει, παρατηρούν το σκάφος με τις θερμικές κάμερες τους και μπορούν να εκτιμήσουν πόσοι άνθρωποι βρίσκονται μέσα στο σκάφος. Μπορούν να προσδιορίσουν αμέσως, αν πρόκειται πραγματικά για γιοτ ή αν φέρνει παράνομους πρόσφυγες. Οι κυβερνήτες της Τουρκίας εξαπατούν λέγοντας ότι αυτοί είναι μετανάστες και εμείς τους βοηθάμε. Έτσι προστατεύει η Ελλάδα τα εδάφη, τα νησιά και την πατρίδα της. Από τη στιγμή που τα ελληνικά νησιά προστατεύονται με αυτόν τον τρόπο, δεν εισβάλλουν παράνομοι πρόσφυγες, όπως οι πόλεις και τα παραθεριστικά μας θέρετρα».
Στρατιωτική ζώνη στη Λέσβο
Καταυλισμοί προσφύγων στη Λέσβο
Σε μια δεύτερη φωτογραφία που δείχνει ο Οζντίλ στην εκπομπή του, εξηγεί ότι δημοσιεύεται για πρώτη φορά στα τουρκικά ΜΜΕ, και αφορά την είσοδο σε έναν καταυλισμό προσφύγων/μεταναστών στη Λέσβο.
Σε αυτήν την περιοχή απαγορεύεται η είσοδος και, όπως σημειώνει, μόλις 30 δευτερόλεπτα αφότου τράβηξε τη φωτογραφία ο δημοσιογράφος Καράρ, η αστυνομία προσπάθησε να κατασχέσει το κινητό του.
Καταυλισμοί προσφύγων στη Λέσβο
Οι πρόσφυγες στην Ελλάδα δεν μπορούν να πάνε όπου θέλουν
Στον «κρυφό», όπως τον χαρακτηρίζει ο Τούρκος δημοσιογράφος, καταυλισμό προσφύγων της Λέσβου, οι κινήσεις των προσφύγων είναι αυστηρά περιορισμένες, με την ελληνική κυβέρνηση να επιβάλλει αυστηρά μέτρα περιορισμού κίνησης.
Η εγκατάσταση, που εποπτεύεται από τα Ηνωμένα Έθνη και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, «αποτελεί μια καλά κρυμμένη πραγματικότητα που η Ελλάδα δεν επιθυμεί να προβάλλει στα μέσα ενημέρωσης», ισχυρίζεται ο Οζντίλ.
Οι πρόσφυγες ζουν σε προκατασκευασμένα σπίτια με βασικές ανέσεις, αλλά απαγορεύεται να κυκλοφορούν ελεύθερα στο νησί, εν αντιθέσει με τις συνθήκες στην Τουρκία.
«Αυτό είναι το μέρος που η Ελλάδα κρύβει, δεν θέλει να το δείξει στα μέσα ενημέρωσης, δεν επιτρέπει καν να φωτογραφηθεί, ο καταυλισμός προσφύγων στη Λέσβο. Ο προσφυγικός καταυλισμός του οποίου η πύλη εποπτεύεται από τα ΗΕ, χρηματοδοτείται από την ΕΕ και συντονίζεται από το ελληνικό κράτος και την ελληνική κυβέρνηση. Έχει στην πύλη του το έμβλημα τόσο του ΟΗΕ, όσο και της ΕΕ και του ελληνικού κράτους. Σε έναν από τους κόλπους της Λέσβου με θέα την Τουρκία, υπάρχει ένα τέτοιο κρυφό μέρος. Βρίσκεται στο κοντινότερο σημείο της Λέσβου προς την Τουρκία. Όταν πρωτοάνοιξε αυτός ο καταυλισμός προσφύγων, υπήρχαν σκηνές, τώρα υπάρχουν προκατασκευασμένα σπίτια. Οι πρόσφυγες μένουν σε προκατασκευασμένα σπίτια που έχουν ηλεκτρικό ρεύμα, νερό, τουαλέτες και ούτω καθεξής. Αλλά δεν μπορούν να πάνε όπου θέλουν, σε αντίθεση με την Τουρκία. Δεν υπάρχει η δυνατότητα να βγουν έξω και να περιπλανηθούν στο νησί. Απαγορεύεται να βγουν από αυτόν τον καταυλισμό, άλλωστε ονομάζονται «παράνομοι». Είσαι παράνομος, πού πας;»
Ζητούν άσυλο μόλις πατήσουν το πόδι τους στη στεριά
Οι πρόσφυγες ζητούν άσυλο μόλις φτάσουν στην Ελλάδα, και η δίκη τους διαρκεί κατά μέσο όρο 2 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι πρόσφυγες φορολογούνται για τα δικαστικά έξοδα και τα έξοδα παραμονής τους, με την Ελλάδα να λαμβάνει χρήματα από την ΕΕ. Ο Οζντίλ ανέφερε ότι σχεδόν 3 χιλιάδες παράνομοι πρόσφυγες βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε αυτόν τον καταυλισμό.
«Φέρνουν τους παράνομους πρόσφυγες που πατούν το πόδι τους στη Λέσβο και ζητούν άσυλο στον συγκεκριμένο καταυλισμό. Το πρώτο πράγμα που κάνουν είναι να τους κάνουν φορολογούμενους. Γιατί; Διότι είτε με τα χρήματα που φέρνουν μαζί τους, είτε με τα χρήματα που λαμβάνουν από την ΕΕ ως βοήθεια, δικάζονται σε αυτό το νησί με το αίτημα για άσυλο. Οι παράνομοι χρησιμοποιούν τα χρήματά τους για τα έξοδα της δίκης. Η Ελλάδα παίρνει το φόρο αυτών των εξόδων και των δικαστικών εξόδων που προκύπτουν. Άρα δεν υπάρχει δωρεάν παραμονή σε έναν καταυλισμό και δωρεάν δίκη. Φορολογούνται κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο νησί και για τη διάρκεια της δίκης. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο σύστημα. Μπορείς να είσαι ακόμα και παράνομος στη χώρα κάποιου, αλλά δεν μπορείς να είσαι αφορολόγητος. Αυτές οι υποθέσεις για άσυλο ή για να πάει κάποιος σε άλλη χώρα ως πρόσφυγας, διαρκούν κατά μέσο όρο 2 χρόνια. Για 2 χρόνια, η Ελλάδα δεν ξοδεύει ούτε ένα σεντ για αυτά τα στρατόπεδα και τα δικαστήρια. Λαμβάνει όλα τα χρήματα που δαπανώνται από την ΕΕ. Η ΕΕ πληρώνει και η Ελλάδα λαμβάνει το φόρο για τα χρήματα αυτά που ξοδεύονται».
Γιατί οι μετανάστες επιστρέφονται στην Τουρκία;
Αν οι αιτήσεις ασύλου απορριφθούν, η Ελλάδα επιστρέφει τους πρόσφυγες στην Τουρκία βάσει της συμφωνίας επανεισδοχής. Αυτή η διαδικασία προκαλεί ανησυχία στους Τούρκους, καθώς αφορά παράνομους μετανάστες από 52 διαφορετικές χώρες, οι οποίοι καταλήγουν και πάλι στην Τουρκία.
«Τι συμβαίνει στο τέλος αυτών των 2 ετών; Το αίτημα ασύλου του παράνομου πρόσφυγα προς την Ελλάδα γίνεται δεκτό ή γίνεται δεκτό από τη χώρα που θέλουν να πάνε ή δεν γίνεται δεκτό σε καμία. Τους λένε: ‘Δεν έχεις δικαίωμα αίτησης ασύλου’. Αν η Ελλάδα δεν δεχτεί το αίτημα ασύλου, αν το δικαστήριο ή η χώρα στην οποία θέλουν να πάνε δεν το δεχτεί, τί γίνεται με τον παράνομο μετανάστη που μένει σε αυτόν τον καταυλισμό, αυτό είναι που μας ανησυχεί πάρα πολύ. Η Ελλάδα στέλνει αυτόν τον παράνομο μετανάστη, που απορρίπτεται από το δικαστήριο, τον παράνομο πρόσφυγα που δεν μπορεί να πάρει άσυλο, με πλοίο στην Τουρκία… Γιατί; Επειδή η εθνική μας κυβέρνηση, η κυβέρνηση που αυτοαποκαλείται εθνική, έχει υπογράψει συμφωνία επανεισδοχής με την ΕΕ. Παράνομοι μετανάστες από 52 κράτη, όλοι τους επιστρέφονται σε εμάς».
Επανεισδοχή στην Τουρκία
Περίπου 1.000 πρόσφυγες, που βρίσκονται σε αυτόν τον καταυλισμό, αναμένεται να επιστραφούν σύντομα.
«Σε αυτόν τον καταυλισμό προσφύγων στο νησί της Λέσβου, υπάρχουν περίπου χίλιοι φυγάδες των οποίων οι αιτήσεις ασύλου έχουν απορριφθεί από τα δικαστήρια. Περίπου χίλιοι από αυτούς δικάστηκαν, οι δίκες τους ολοκληρώθηκαν, οι αιτήσεις ασύλου τους απορρίφθηκαν και δεν μπορούν να πάνε σε άλλη χώρα. Θα τους επιστρέψουν στην Τουρκία».
Το πλοίο της επιστροφής
Η Ελλάδα θα χρησιμοποιήσει το πλοίο Professor Aziz Sancar του Δήμου Σμύρνης για να μεταφέρει τους πρόσφυγες πίσω στην Τουρκία. Το πλοίο πήρε το όνομά του από τον καθηγητή Αζίζ Σαντζάρ, τιμώντας τη μνήμη του βραβευμένου με Νόμπελ επιστήμονα.
«Ξέρετε πώς θα το κάνουν; Ο δήμος της Σμύρνης έχει μια εταιρεία που ονομάζεται Izdeniz. Είναι μια ναυτιλιακή εταιρεία. Η Izdeniz έχει δύο πλοία. Θα λάβει τα χρήματα για το πλοίο από την ΕΕ, θα αποβιβάσει στη Λέσβο όσους πάνε με βίζα-εξπρές, θα επιβιβάσει τους παράνομους μετανάστες και οι μετανάστες που θα αποβιβαστούν στο λιμάνι του Ντικιλί θα διανεμηθούν στους καταυλισμούς παράνομων προσφύγων στην περιφέρεια Αιγαίου, ειδικά στον καταυλισμό προσφύγων στη Μενεμένη. Και στη συνέχεια, βέβαια, γνωρίζουμε ότι δυστυχώς, αντί να τους κρατήσουν σε αυτούς τους καταυλισμούς, θα τους αφήσουν ελεύθερους».
Το πλοίο, που φέρει το όνομα του βραβευμένου με Νόμπελ καθηγητή Αζίζ Σαντζάρ, παραδόξως επιλέχθηκε για μια αποστολή που έρχεται σε αντίθεση με το τιμητικό του όνομα και θεωρείται προσβλητικό από τον Τούρκο δημοσιογράφο Γιλμάζ Οζντίλ.
«Πρόκειται για το πλοίο που πήρε το όνομά του από τον καθηγητή Αζίζ Σαντζάρ, ο οποίος τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ και μας τιμά. Εμείς υποτίθεται ότι τιμούμε τον Αζίζ Σαντζάρ. Υπάρχει μεγαλύτερη ντροπή από αυτό; Μου ζητήσατε να σας μιλήσω για τη βίζα κατά την άφιξη και το έκανα. Εκ μέρους όλων σας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Κορτζάν Καράρ που έδειξε σε όλους ‘πώς γίνεται δημοσιογραφία’».
Μαρία Ζαχαράκη/