Πόλεμος/Κατάρα Θεού -Διήγημα του Μιχάλη Γ. Κώτη*

ΚΑΛΥΜΝΟΣ:

<!–
Error: wp_booster error:
td_api_base::get_key : a component with the ID: single_template_9 Key: show_featured_image_on_all_pages is not set.
/home/kalymnos/public_html/wp-content/plugins/td-composer/legacy/common/wp_booster/td_api.php (rara-error)
–>
Μιχάλης Γ. Κώτης – Εκπαιδευτικός, Συγγραφέας, Λογοτέχνης
Γεννήθηκε στη Ρόδο το 1939 από πατέρα Καλύμνιο και μητέρα Τηλιακιά. Είναι παντρεμένος με την Καλλιόπη Καραφυλλάκη, πατέρας τριών παιδιών και παππούς πέντε εγγονιών.
——————————————–
ΠΟΛΕΜΟΣ – ΚΑΤΑΡΑ ΘΕΟΥ
Στα χρόνια που προηγήθηκαν του πολέμου η Γερμανία τον προετοίμαζε επιμελημένα. Το υλιστικό πνεύμα και οι διδαχές του Νίτσε κυριαρχούσαν παντού. Στην ιστορία της ανθρωπότητας προηγήθηκε μια ισχυρή κρίση ιδεών και ιδανικών. Έτσι συμβαίνει πάντα πριν γίνει ένας μεγάλος πόλεμος. Οι άνθρωποι, ιδίως στη Γερμανία, που δε θεωρούσαν ξεπερασμένες ιδέες την «ατομική στα Πανεπιστήμια ελευθερία», τον «ανθρωπισμό», το «σεβασμό στη ζωή» γίνονταν συνεχώς και λιγότεροι! Αποτέλεσμα αυτών ήταν η κήρυξη του πιο αιματηρού και καταστροφικού ως τότε πολέμου.
Πόλεμος!… Η αιώνια κατάρα που δέρνει το ανθρώπινο γένος. Προσπαθεί, δυστυχώς, να στεριώσει την ειρήνη με τα όπλα! Αλήθεια, δεν είναι παραλογισμός;
Αναρωτιέται κανείς, γιατί πολεμάμε μεταξύ μας οι άνθρωποι; Μία είναι η κύρια αιτία πολέμου: “τα μεγάλα συμφέροντα!” Για να αδειάσουν, λόγου χάρη, “οι μεγάλοι” τις γεμάτες με πολεμικό υλικό αποθήκες και να γεμίσουν τα ταμεία τους, ή για να εκμεταλλευτούν τον πλούσιο ορυκτό πλούτο μιας χώρας, ή για να την καταστήσουν πολεμική βάση, αδιαφορώντας ότι θα πατήσουν πάνω σε ανθρώπινα κουφάρια και ότι θα καταστρέψουν μιαν ελεύθερη και περήφανη χώρα. Αυτό δεν έκαναν πάντα!… Και τα μόνα που δεν φταίνε είναι τα παιδιά. Αυτά είναι τα αθώα θύματα της απερισκεψίας των μεγάλων, που τους ετοιμάζουν πάντα, σε όλες τις εποχές, έναν κόσμο ναρκοθετημένο για να ζήσουν.
“Ειρήνη δια της ερήμωσης…”, αλήθεια πόσο φαιδρά ηχεί! Η τακτική αυτή οδηγεί αυτόματα τον πραγματικό ειρηνιστή στα λόγια του Ρωμαίου ιστορικού Τάκιτου: “Ερημώνουν τα πάντα κι αυτό το ονομάζουν ειρήνη!…”»
Μπαίνει στον κύκλο του θανάτου ο άνθρωπος και ίσαμε να συνειδητοποιήσει τι γίνεται, χάνονται ζωούλες, καταστρέφονται χώρες και λαοί, πισωδρομούν πρόοδος και ανάπτυξη. Αυτό ακριβώς που παθαίνει κάθε στρατιώτης… Στην αρχή δε νιώθει τίποτε από τη θύελλα που κατεβαίνει και σαρώνει την ευτυχία και τη ζωή ενός ηρωικού λαού και μιας ειρηνικής χώρας.
Πού να βρεθεί άνθρωπος, μέσα στη δίνη του πολέμου και της κατοχής, να συμπονέσει το συγγενή, το φίλο, το γείτονα, το συνάνθρωπό του; Λένε ότι «ο πόλεμος σκοτώνει όχι μόνο τους ανθρώπους, αλλά και την ανθρωπιά». Πολύ σωστά. Όλα τα σκοτώνει ο πόλεμος, ακόμα και τον ήλιο!…
Έτσι είναι ο πόλεμος… Τρέφεται με ανθρώπινες σάρκες και ξεδιψά με ανθρώπινο αίμα. Φταις, δε φταις, δε σε λογαριάζει. Απλώνει την αρπάγη του και σ’ εκμηδενίζει στη δίνη του. Είναι σκληρός ο πόλεμος, δεν μπορείς να τον αλλάξεις. Κανένας δεν μπορεί να τον αλλάξει. Διαταγές εκτελείς!
Στον πόλεμο δεν μπορεί να διαφεντέψει κανείς την τύχη του. Παίζεται το παιχνίδι του θανάτου κάθε στιγμή. Κι ο άνθρωπος δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα να νικήσει τον πόλεμο. Είναι πάντοτε ο νικημένος.
Μερικοί ισχυρίζονται ότι η ανθρώπινη μοίρα διαφεντευει, όπως όλα, και τον πόλεμο!… Κάνουν λόθος· οι αμάχες των λαών φταίνε και η ματαιοδοξία τους! Αυτές είναι οι αιτίες της ανθρώπινης δυστυχίας, όχι η μοίρα. Ας μην τα φορτώνουμε όλα στη μοίρα!
Όταν μάλιστα υπάρχουν ανάμεσά στους λαούς θρησκευτικές ή εθνικές διαφορές, το έδαφος είναι πιο ευνοϊκό. Είναι φορές που αποφεύγονται πραγματικές συμφορές, όταν αντιληφθούν οι αντιμαχόμενες πλευρές τη σημασία της ειρήνης και της συναδέλφωσης των λαών.
Τρανό παράδειγμα απόσπασμα διαλόγου από διήγημα του Κρυστάλλη ανάμεσα στον Σκεντέρμπεη και Έλληνα αντίπαλό του: “Είμαστε αδέρφια, ωρέ γέρο, ας είμαστε από δυο πίστες – κι ας λένε ό,τι θέλουν τα μαγαρισμένα στόματα των οχτρών μας!”
Ο πόλεμος είναι απαράδεκτος όπου και να γίνεται, όπως και να γίνεται, από όποιον και να γίνεται και για οποιαδήποτε αιτία και να γίνεται!… Γιατί δε λύνει, αλλά δημιουργεί διαφορές και τις οξύνει! “Από μια αιματοβαμμένη νίκη, καλύτερη μια αναίμακτη ήττα”, είπε κάποιος.
           Δυστυχώς ειρήνη που αποκτάται με τον πόλεμο είναι πάντοτε αιματοβαμμένη. Όπως η φωτιά γεννάει φωτιά, έτσι και ο πόλεμος γεννάει πόλεμο και καταστροφή. Αναρωτιέσαι μονάχα αν θα κατορθώσει ποτέ ο απερίσκεπτος άνθρωπος να εξαλείψει τελείως τον πόλεμο από το πρόσωπο του πλανήτη!
Αλήθεια, πόσο παράλογο είναι να μη λύνουν οι άνθρωποι τις διαφορές τους ειρηνικά, μονάχα με πόλεμο!… Και πόσο παράλογο να χάνει κανείς αγαπημένα του προσωπα για διαφορές άλλων!
Τα όποια προβλήματα ανάμεσα στις χώρες θα πρέπει να λύνονται με πολιτικά μέσα, ποτέ με τη βία. Γιατί ο πόλεμος, ιδιαίτερα σήμερα, είναι καταστροφικός και για τους νικημένους και για τους νικητές. Εξάλλου, “ποτέ πια πόλεμος”, είπαν οι λαοί μετα τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο. “Κι αν ποτέ γίνει, να γίνει για να σώσουμε ό,τι καλό και ωραίο δημιουργήσαμε κι αγαπάμε και όχι για να το καταστρέψουμε”, είπαν.
           Λένε ακόμα ότι, αν οι φιλοπόλεμοι, ανεγκέφαλοι είχαν διαβάσει Όμηρο και κλασικούς της αρχαίας Ελλάδας, θα μάθαιναν ότι, αν και είχε περάσει, για πολλούς και διάφορους λόγους, ο πόλεμος από τότε στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων, υπήρχε μια αίσθηση διαφωνίας γι’ αυτόν. “Ο πόλεμος, υποστήριζαν, δεν είναι η προτιμητέα πορεία, αλλά η τραγωδία της ανθρώπινης κατάστασης!”
Σχετικά με τον πόλεμο ο Πρόεδρος των Η.Π.Α Ουίλσων είπε κάποτε: “Η κατάκτηση με τα όπλα είναι πρόσκαιρη κατάκτηση. Αν κατακτήσεις τον κόσμο κερδίζοντας την εμπιστοσύνη του, τότε μόνο έχεις κάνει μια μόνιμη κατάκτηση”.
Αυτός, όμως, που κυριολεκτικά κατάπληξε, είναι ο Γάλλος φιλόσοφος Mοντέν, με δυο σχετικές ρήσεις του. Η πρώτη λέει: “Υπάρχουν ήττες που αμιλλώνται τις νίκες σε θρίαμβο”. Και η δεύτερη: “Και στον ψηλότερο θρόνο του κόσμου να καθόμαστε, δεν παύουμε να καθόμαστε παρά πάνω στον πισινό μας”».
Ξεχνούν, νομίζω, μερικοί ότι η Ιστορία διδάσκει ότι οι λύσεις που επιβάλλονται με τη βία ή με τη δύναμη των όπλων, σπάνια είναι βιώσιμες· τα παραδείγματα είναι πολλά. Πόσες παντοδύναμες αυτοκρατορίες δεν έχουν σβηστεί από τον χάρτη!
Όλοι οι φιλειρηνιστές του πλανήτη να ενώσουν χρειάζεται τις φωνές τους και να βροντοφωνάξουν: “Όχι άλλη Χιροσίμα, άλλο Ναγκασάκι, όχι άλλο Βιετναμ, άλλη καταιγίδα της ερήμου, όχι άλλος πόλεμος!” Οι διαφορές ανάμεσα στις χώρες, επαναλαμβάνουμε, μπορούν να επιλύονται ειρηνικά, μέσω της διπλωματικής οδού και όχι με τον πόλεμο.
Είναι αλήθεια ότι κάθε πόλεμος είναι εξίσου φρικτός σε νικητές και ηττημένους. Όπως αλήθεια είναι και ότι σε κάθε διένεξη και σε κάθε προστριβή, όπου υπάρχουν διαφορές πάει να πει, το φταίξιμο βαρύνει και τις δυο πλευρές. Μπορεί και να ισοζυγιάζεται, μπορεί και να γέρνει στη μια ή στην άλλη πλευρά, λιγότερο για περισσότερο… Ποτέ, όμως, δεν είναι ολότελα άφταιγη η μια για η άλλη!…
Η κήρυξη του πολέμου στηρίζεται συνήθως στο νόμο του ισχυρού. Δεν γνωρίζουν, προφανώς, πως η Ιστορία αναφέρει ότι, κάθε φορά που μια μόνο δύναμη επιχείρησε να κυριαρχήσει τον κόσμο, η ανθρωπότητα οδηγήθηκε σε πολέμους, καταστροφές και συμφορές. Δεν υπάρχει υπερδύναμη που να μη βύθισε τους λαούς στην κόλαση και στη δυστυχία, προκαλώντας αιματοχυσίες με τις βαρβαρότητές της. Αλλά και δεν υπάρχει υπερδύναμη που να μην οδηγήθηκε τελικά στην αυτοκαταστροφή από τις ίδιες βάρβαρες πράξεις της! Γεμάτες οι σελίδες της Ιστορίας από τέτοια παραδείγματα!…
Καβάλα στο άλογο της αλαζονείας και της υπεροπτικότητας οι ισχυροί, δείχνουν να αγνοούν μια σχετική σοφή ρήση του μεγάλου Πέρση βασιλιά Δαρείου: “Η αλαζονεία ανθίζοντας μεστώνει της καταστροφής το στάχυ και κατόπιν θερίζει τρύγο θλιβερό με πόνο και με δάκρυ”. Αυτοί δεν βλέπουν, δυστυχώς, και δεν σκέφτονται και δεν επιδιώκουν τίποτε άλλο από την καταστροφή, τον πόνο και το δάκρυ των άλλων, χαμογελώντας μάλιστα!…
Κάποιοι προβάλλουν την κήρυξη του πολέμου αναπόφευκτη και του φορούν μάλιστα τα άμφια των ιδανικών, της αρετής, της γενναιότητας, της ιδεολογίας, κάνοντας πολλούς να θυμηθούν τη σαρκαστική αποστροφή του Ίψεν: “Μη χρησιμοποιείτε την ξενόφερτη λέξη ιδανικά!… Στη γλώσσα μας έχουμε την υπέροχη λέξη ψέματα!”
Όποια δύναμη, ακόμα και η μεγαλύτερη του πλανήτη, επιχειρεί πραξικόπημα και παίρνει τον νόμο στα χέρια της, θα το ξαναπούμε, οδηγεί την ανθρωπότητα στην κόλαση του πολέμου με τις φοβερές συνέπειές του, αλλά και τον ίδιο τον πραξικοπηματία σε τραγικό αδιέξοδο…  
            Κάποιος συγγραφέας είπε: “Ο δικηγόρος είναι ο τίμιος ψεύτης. Το ράσσο είναι ο τίμιος ζητιάνος. Ο στρατιωτικός είναι ο τίμιος φονιάς!” Ναι, ναι, καλά ακούσατε ο τίμιος φονιάς!… Σκοτώνει δίχως να τιμωρείται. Μάλιστα, πολλές φορές και παρασημοφορείται ακόμα!”
Πόσο χαμηλά αλήθεια έπεσε ο άνθρωπος!… Είναι, πιστεύομε το αγριότερο και το πιο άμυαλο σίγουρα πλάσμα στον πλανήτη! Πού έφτασε αλήθεια ο άνθρωπος!… Να ζητωκραυγάζει που έγινε φονιάς σε συνανθρώπους του, που δεν έφταιξαν μάλιστα σε τίποτε!…
Να βλέπεις εδώ κι εκεί σκηνές φρίκης, ολέθρου, θανάτου, καταστροφής… Κορμιά διαμελισμένα, καμένα, με τα εντόσθια πεταμένα έξω… Γέφυρες γκρεμισμένες, βομβαρδισμένα νοσοκομεία, γηροκομεία, αεροδρόμια…. Τον ουρανό μαύρο και φλογισμένο από καπνό και δηλητηριώδη αέρια, από φλεγόμενα διυλιστήρια. Και παιδιά δίχως πατέρα και μάνα, γυναίκες χήρες, γερόντια ερειπωμένα, ολάκερη ανθρωποθάλασσα…
Τρομαγμένοι όλοι να τρέχουν να κρυφτούν… και να σου έρχεται να κλάψεις!… Και να νιώθεις την καρδιά σου να τη στείβει ο πόνος, η θλίψη, η πίκρα και τα χείλη σου να ψελλίζουν τα λόγια που κάποιος σοφός είπε: “Πιο χαμηλά να κατεβεί το εκλεκτό δίποδο δημιούργημα του Θεού δεν γινόταν…, δεν υπάρχει άλλο σκαλοπάτι χαμηλότερα!…” Και στα διαλείμματα τούτης της πολεμικής υστερίας να μην έχεις διάθεση για τίποτα, εκτός από το να νιώθεις ντροπή γι’ αυτό που κάνεις!
Κι όμως ο άνθρωπος όλο και πιο χαμηλά δυστυχώς φτάνει… Τι κι αν δεν υπάρχουν άλλα σκαλοπάτια χαμηλότερα…, φτιάχνει ο ίδιος… Αλήθεια, τι απερισκεψία και τι αμυαλοσύνη!… Χρειάζεται να γευτεί κανείς τη μυρωδιά του πολέμου, για να καταλάβει τελικά πόσο ανόητοι είναι οι άνθρωποι που τον θέλουν!
Το δημιούργημα του Μεγαλοδύναμου, που απλόχερα του χάρισε ξεχωριστή λογική, φέρεται και δρα με απαράδεκτη αμυαλοσύνη και αγριότητα, χειρότερα από κάθε άλλο ζώο. Κανένα άλλο ζώο δεν σκοτώνει με τόση ευκολία ζώα της ιδίας οικογένειας!… Όχι  τυχαία η γραφίδα του ποιητή με ειρωνική διάθεση αποτυπώνει στο χαρτί τούτη την αλήθεια: “Πότε επιτέλους θα κατορθώσεις, άνθρωπε,/ ν’ αποβάλεις τα κτηνώδη ένστικτά σου;/Τα πουλιά σε ειρωνεύονται,/ τα ζώα σε χλευάζουν!”
Για άθλους σαν κι αυτόν, άνθρωπε, δικαίωμα δεν έχεις να περηφανεύεσαι!
Κάλυμνος  12 – 1 – 1970
ΣΤΕΦΑΝΙ ΑΠΟ ΠΟΛΥΧΡΩΜΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ
     Ελάτε να φτιάξουμε ένα κύκλο που ν’ αγκαλιάζει τη Γη,
να πιαστούμε σε χορό όλου του κόσμου οι άνθρωποι,
κάθε χώρας και κάθε φυλής,
κάθε θρησκείας και κάθε χρώματος.
Ελάτε να πλέξουμε στεφάνι με πολύχρωμα λουλούδια.
Πλάι στα κάτασπρα κρινάκια
και σκουρόχρωμες τουλίπες
και κίτρινα χρυσάνθεμα
και κόκκινα γαρίφαλα.
Ελάτε να τραγουδήσουμε το τραγούδι της ειρήνης,
να καρφώσουμε κατάστηθα τη θανάσιμη του πολέμου απειλή,
να ντύσουμε και νου και πνεύμα και ψυχή μ’ αδερφοσύνη.
Ελάτε να μιλήσουμε τη γλώσσα της Αγάπης,
να κτίσουμ’ έναν κόσμο δίχως σύνορα,
έναν πλανήτη – παράδεισο, που ν’ ανήκει σε όλους!
Ελάτε να δέσουμε τον ήλιο στο μεσούρανο,
να ζεστάνουμε στις βελούδινες φούχτες μας τ’ άσπρο περιστέρι,
να στεγνώσουμε το τελευταίο μας δάκρυ με τη φλόγα της καρδιάς.
Πιασμένοι χέρι χέρι όλης της Γης οι άνθρωποι
για έναν ξάστερο κι ανέφελο ουρανό,
για έναν ήλιο ζεστό, που να βγαίνει για όλους!
     Σ’ αγαπώ, συνάνθρωπέ μου, όποιος κι αν είσαι!…
Δος μου το μαύρο χέρι σου να το σφίξω αδερφικά.
Με το μάτι της αγάπης θα μου φανεί κάτασπρο!
Μέσ’ στην ποδιά της συναδέλφωσης των λαών
σκάζει το μπουμπούκι της ελπίδας για ειρήνη,
ανθίζει και καρπίζει το δέντρο της προόδου.
Ρόδος  10 – 11 – 1988

Latest..