ΛΕΣΒΟΣ:
Οι επιπτώσεις του πολέμου στο Σουδάν, που συνεχίζεται από τα μέσα Απριλίου 2023, δεν περιορίζονται μόνο στον εκτοπισμό· σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη έχει προκαλέσει μία από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές κρίσεις στον κόσμο.
Ο υποσιτισμός έχει εξαπλωθεί στα παιδιά του Σουδάν και, σύμφωνα με εκθέσεις του ΟΗΕ, έχει κοστίσει και ζωές, ενώ συνολικά οι συνέπειες του πολέμου στα παιδιά είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές.
Τον Μάρτιο του 2025, η UNICEF είχε προειδοποιήσει ότι το Σουδάν κινδυνεύει να χάσει μια ολόκληρη γενιά παιδιών, τονίζοντας ότι τα παιδιά της χώρας είναι παγιδευμένα σε μία από τις χειρότερες ανθρωπιστικές κρίσεις στον κόσμο και πλήττονται από τη σύγκρουση, τον εκτοπισμό και την πείνα.
Επεσήμανε ότι πάνω από 16 εκατομμύρια παιδιά στο Σουδάν χρειάζονται επείγουσα βοήθεια και περίπου 17 εκατομμύρια παιδιά είναι εκτός σχολείου εδώ και δύο χρόνια. Τα κορίτσια αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας, της εμπορίας και των αναγκαστικών γάμων, ενώ πάνω από 12 εκατομμύρια άνθρωποι διατρέχουν κίνδυνο έμφυλης βίας.Στρατολόγηση παιδιώνΣτο μεταξύ, σουδανικά μέσα ενημέρωσης αποκάλυψαν υποχρεωτική στρατολόγηση παιδιών από τον σουδανικό στρατό και τάγματα που συμμάχησαν μαζί του, κατά τη διάρκεια του πολέμου με τις Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (RSF).
Όπως αναφέρει ο σουδανός ακτιβιστής Άχμαντ Μπατίε, «αυτό που συμβαίνει σήμερα με τον Αλ-Μπουρχάν και τον στρατό—ο εξαναγκασμός των οικογενειών να στείλουν τα παιδιά τους, ακόμη και ανήλικους, στα μέτωπα—δεν είναι παρά ένα τετελεσμένο έγκλημα».
Σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στις 21 Αυγούστου, έγραψε: «Ένα έγκλημα που καταδικάζει όλους όσοι το σχεδίασαν και το ευλόγησαν. Να ρίχνουν παιδιά σε έναν πόλεμο χωρίς αξιοπρέπεια, έναν πόλεμο που δεν έχει άλλο “σχέδιο” πέρα από την καταστροφή όσων απέμειναν από αυτή την πατρίδα—αυτό αποκαλύπτει πλήρη αδυναμία και στρατιωτική, πολιτική και ηθική αποτυχία».
Και συνέχισε: «Η υποχρέωση κάθε οικογένειας να στείλει ένα μέλος της στη φωτιά είναι η μεγαλύτερη απόδειξη ότι ο στρατός και το ισλαμιστικό κίνημα στερούνται επάρκειας στην εκπαίδευση και την ικανότητα να επιστρατεύσουν κατάλληλους μαχητές. Όταν αδυνατούν να συγκροτήσουν επαγγελματική δύναμη, προσφεύγουν στην κλοπή της παιδικής αθωότητας, μετατρέποντάς την σε καύσιμο για τους πολέμους τους».
Επεσήμανε ότι «όσα συνέβησαν στις επιχειρήσεις στο Κορντοφάν—με χαρακτηριστικό και σοκαριστικό το παράδειγμα του Αμπκαούντ—αποδεικνύουν τη βαρβαρότητα της ακολουθούμενης μεθόδου: παιδιά στην τρυφερή ηλικία οδηγούνται με το ζόρι· αντί να βρίσκονται στα σχολεία και τα γήπεδα, βρίσκονται σε πεδία θανάτου που δεν κατανοούν τα κίνητρά τους. Ποιο μέλλον περιμένει μια πατρίδα της οποίας η παιδική ηλικία απομυζάται με αυτόν τον τρόπο;»
Κατέληξε: «Η ιστορία δεν θα συγχωρήσει όσους πούλησαν τα παιδιά για να κερδίσουν μια χαμένη μάχη, και ο λαός δεν θα ξεχάσει ότι αυτοί που υποτίθεται πως τον προστατεύουν είναι εκείνοι που του άρπαξαν τα παιδιά και τα έριξαν σε μια κόλαση χωρίς επιστροφή. Κατάρα στο ισλαμιστικό κίνημα και στους εμπόρους του αίματος· το Σουδάν είναι πολύ μεγαλύτερο για να κυβερνηθεί με φόβο και καταναγκασμό».
Από την πλευρά του, ο «Θεμελιωτικός Συνασπισμός του Σουδάν (Τασίς)» καταδίκασε την Τετάρτη, 20 Αυγούστου 2025, την «εξουσία του στρατού» για τη στρατολόγηση ανήλικων παιδιών στις μάχες του Κορντοφάν, χαρακτηρίζοντάς την κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων του παιδιού και των διεθνών συνθηκών. Κάλεσε δε τη διεθνή κοινότητα και τις οργανώσεις για τα δικαιώματα του παιδιού σε άμεση δράση για την καταδίκη αυτών των εγκλημάτων και την προστασία των παιδιών από στρατιωτική εκμετάλλευση.
Σε ανακοίνωσή του ανέφερε ότι «οι μάχες στο Κορντοφάν χθες, Τετάρτη 20/8/2025, έδειξαν ότι η συμμορία του Πορτ Σουδάν και οι τρομοκρατικές της πολιτοφυλακές στρατολογούν ανήλικα παιδιά και τα σπρώχνουν να συμμετάσχουν στον πόλεμό τους, που ψευδώς αποκαλούν “πόλεμο της αξιοπρέπειας”, και ότι μεγάλος αριθμός εξ αυτών αιχμαλωτίστηκε στις χθεσινές μάχες».
Πρόσθεσε ότι «όταν ρωτήθηκαν αυτά τα παιδιά—στην πλειονότητά τους ηλικίας δημοτικού και γυμνασίου—είπαν ότι τα τάγματα των τρομοκρατών και αξιωματικοί του στρατού εξαναγκάζουν τους κατοίκους και τους πολίτες να στρατολογούν υποχρεωτικά ένα άτομο από κάθε σπίτι, ανεξαρτήτως ηλικίας».
Επεσήμανε ακόμη ότι «η απόφαση του αποκαλούμενου Υπουργού Παιδείας αυτής της συμμορίας να απαλλάξει από τα δίδακτρα τα παιδιά των “μαρτύρων” του πολέμου τους και τους μαθητές που συμμετέχουν σε αυτόν είναι άλλη μια απόδειξη του εξαναγκασμού ή/και της εξαπάτησης των παιδιών και των μαθητών ώστε να συμμετέχουν στον πόλεμο μέσα στα τάγματα αυτών των τρομοκρατών».
Και συνέχισε: «Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του πολέμου παρακολουθήσαμε πολλά βίντεο στα οποία συμμετέχουν ανήλικοι και μαθητές δημοτικού σε εορτασμούς με τα συνθήματα των Αδελφών Μουσουλμάνων και του διαλυμένου κόμματός τους, του Εθνικού Κογκρέσου, γεγονός που αποδεικνύει αυτή την εγκληματική πολιτική».Οι πολιτοφυλακές ως μέρος του στρατούΠαρά τις παραβιάσεις που έχει καταγράψει ο ΟΗΕ από δυνάμεις που συμμάχησαν με τον σουδανικό στρατό εις βάρος αμάχων, ο επικεφαλής του Κυρίαρχου Συμβουλίου, Αμπντέλ Φατάχ αλ-Μπουρχάν, εξέδωσε απόφαση να θεωρηθούν οι ακραίες πολιτοφυλακές μέρος του σουδανικού στρατού.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του στρατού, την Κυριακή 17 Αυγούστου 2025, οι συμμαχικές δυνάμεις θα υπάγονται στις διατάξεις του Νόμου των Ενόπλων Δυνάμεων, σύμφωνα με τα άρθρα (14) και (52) του νόμου.
Ο σουδανός ακτιβιστής Μουνίμ Σουλεϊμάν δήλωσε ότι «η πρόσφατη απόφαση του αρχηγού του στρατού να υπαγάγει τα κινήματα και τις ένοπλες πολιτοφυλακές στις διατάξεις του Νόμου των Ενόπλων Δυνάμεων του 2007 δεν ήταν μια απόφαση που πέρασε απαρατήρητη· αντίθετα έπεσε σαν κεραυνός σε ένα ήδη ραγισμένο στερέωμα, ανοίγοντας διάπλατα τις πόρτες της διαμάχης και ξεγυμνώνοντας τις αυταπάτες».
Πρόσθεσε σε άρθρο του ότι «η σκληρότερη ειρωνεία είναι πως η ίδια η απόφαση του αρχηγού του στρατού, όσο κι αν μοιάζει με προσπάθεια αποκατάστασης της πειθαρχίας, είναι κενή περιεχομένου, χωρίς νόημα. Ένας στρατός που έχει μετατραπεί σε πολιτική παράταξη, μπλεγμένη στις ορέξεις του πραξικοπήματος και στους διαδρόμους του πολέμου, δεν διορθώνεται με αποφάσεις από πάνω ούτε με πρόχειρα μπαλώματα· είναι σαν μια πόρνη που μπαλώνει την “παρθενία” της αντί να θεραπεύσει την αιτία της ακολασίας, για να ισχυριστεί αγνότητα και τιμή».
Υπογράμμισε ότι «ένας θεσμός που ολίσθησε από την παρέκκλιση στην κατάρρευση δεν θεραπεύεται με μπαλώματα και καλλυντικά· χρειάζεται ριζική επανίδρυση από το μηδέν. Οτιδήποτε άλλο είναι απλώς ματαιότητα».Συνεχιζόμενος εξοπλισμόςΠαρά τις διεθνείς εκκλήσεις για τερματισμό του πολέμου, ο σουδανικός στρατός συνεχίζει να εξοπλίζεται, τροφοδοτώντας τη σύγκρουση για πάνω από δύο χρόνια, παρότι έχει προκαλέσει τον θάνατο δεκάδων παιδιών και τον εκτοπισμό περίπου 14 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Πρόσφατα, ο σουδανικός στρατός υπέγραψε με το Πακιστάν μια μεγάλη αμυντική σύμβαση, αξίας άνω των 1,5 δισ. δολαρίων, που περιλαμβάνει συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη και ποικίλο στρατιωτικό εξοπλισμό, κατά τη διάρκεια επίσκεψης πακιστανικής αντιπροσωπείας υπό τον υποπτέραρχο Ταχέρ Μοχάμεντ αλ-Αούντ αλ-Αμίν, διοικητή της σουδανικής Πολεμικής Αεροπορίας, συνοδευόμενου από τον διοικητή της αντιαεροπορικής άμυνας και στελέχη της σουδανικής Αμυντικής Βιομηχανίας.
Η αντιπροσωπεία συναντήθηκε με τον υπουργό Άμυνας του Πακιστάν, τον αρχηγό της πακιστανικής Πολεμικής Αεροπορίας και ανώτατους στρατιωτικούς. Εκεί συμφωνήθηκε μια μεγάλη συμφωνία, βάσει της οποίας ο σουδανικός στρατός θα λάβει από το Πακιστάν 10 αεροσκάφη K-8 Karakorum (εκπαιδευτικά/ελαφρά κρούσης), 20 μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα Shahpar-150, τα YIHA-III, 50 drones MR-10K, 50 drones Ababeel-5, κινητήρες για μαχητικά MiG-21, 150 τεθωρακισμένα οχήματα ASV Mohafiz, καθώς και αντιαεροπορικά συστήματα HQ-9 και HQ-6 από τα αποθέματα του Πακιστάν.
Παρατηρητές εκτιμούν ότι η χρηματοδότηση της συμφωνίας δεν προήλθε άμεσα από τον σουδανικό προϋπολογισμό, αλλά με τη συνδρομή τρίτου μέρους, πιθανότατα περιφερειακού, δεδομένων των δύσκολων οικονομικών συνθηκών που αντιμετωπίζει το Σουδάν, ενώ την ίδια στιγμή ενισχύονται οι σχέσεις μεταξύ Πακιστάν και Τουρκίας, ιδίως στους τομείς της άμυνας και της στρατιωτικής βιομηχανίας.
Λαμβάνοντας υπόψη τις σχέσεις Τουρκίας-Πακιστάν, η Άγκυρα θεωρείται βασικός εταίρος του σουδανικού στρατού από την έναρξη του πολέμου, στηρίζοντας την επάνοδο του ρεύματος των Αδελφών Μουσουλμάνων στο προσκήνιο στο Σουδάν μετά την ανατροπή τους κατά την Επανάσταση του Δεκεμβρίου.
Ο σουδανικός στρατός έχει προμηθευτεί πολλά τουρκικά όπλα, με κυριότερα τα μη επανδρωμένα Bayraktar, τα οποία μπορούν να πετούν σε ύψος έως 27.000 πόδια, με μέγιστο βάρος απογείωσης 650 κιλά.
