ΛΕΣΒΟΣ:

Η ιστορία της Βάστριας θυμίζει έντονα την υπόθεση του εργοστασίου της ΔΕΗ στη Λέσβο. Τότε, προτάθηκαν εναλλακτικές θέσεις, ξεσηκώθηκαν αντιδράσεις, οργανώθηκαν κινητοποιήσεις. Κι όμως, το εργοστάσιο έμεινε εκεί που ήταν, διότι η κεντρική εξουσία δεν είχε κανένα λόγο να πάει κόντρα σε μια κοινωνία όταν υπήρχε η προοπτική διασύνδεσης με το κεντρικό δίκτυο της ηπειρωτικής Ελλάδας.Σχετικά με τη Βάστρια, ξεχάσαμε ήδη τις παλιές κόντρες για το πού θα έπρεπε να λειτουργήσει το Κέντρο Καταγραφής, όπως λεγόταν τότε. Ακούστηκαν προτάσεις για ένα σε κάθε Δήμο. Ήρθαν εκλογές και η γραμμή έγινε «καμία δομή στο νησί». Ακολούθησε η έλευση των ΜΑΤ, η βίαιη “απομάκρυνση” της δομής από τον Δήμο Δυτικής Λέσβου, και λίγο αργότερα, σιωπηλά και αθόρυβα, ξεκίνησε η κατασκευή της Βάστριας.Σήμερα, κάποιοι εξακολουθούν να χτίζουν πολιτική καριέρα πάνω στο φόντο της Βάστριας – όπως έκαναν και όταν ο Καρά-Τεπέ παρουσιάστηκε ως «προσωρινή λύση». Μόνο που η πραγματικότητα δείχνει πως η Βάστρια δεν είναι ούτε «προσωρινή» ούτε συγκυριακή. Είναι στρατηγική επιλογή τόσο της Ευρώπης όσο και της ελληνικής κυβέρνησης. Και κυρίως, είναι επιλογή που έχει ήδη εδραιωθεί στη γειτονιά μας, όσο κι αν κάποιοι θέλουν να συντηρούν το πολιτικό αφήγημα της «μη λειτουργίας» της.Το νομοσχέδιο και το νερό της ΒάστριαςΗ κατάθεση στη Βουλή του νέου νομοσχεδίου του Υπουργείου Μετανάστευσης, με αιχμή το άρθρο 38, αλλάζει ριζικά τους όρους του παιχνιδιού. Η έγκριση μονάδων αφαλάτωσης για τη Βάστρια δεν θα περνά πλέον από τη ΔΕΥΑΛ, αλλά από τον διορισμένο Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου. Ένα ακόμη παράδειγμα του πώς η τοπική αυτοδιοίκηση μετατρέπεται σε «διακοσμητική σφραγίδα» μπροστά στην κεντρική εξουσία.Η ΔΕΥΑΛ είχε πει όχι στη μονάδα αφαλάτωσης, ανατρέποντας προηγούμενη απόφαση. Αυτή η στάση θεωρήθηκε εμπόδιο από την κυβέρνηση, που τώρα με νομοθετική παρέμβαση παρακάμπτει τον τοπικό φορέα. Η αιτιολόγηση; «Δημόσιο συμφέρον» και «εθνική ασφάλεια».Η Λέσβος έχει ξαναζήσει το έργο. Το 2020, με πρόσχημα την πυρκαγιά στη Μόρια, χτίστηκε μέσα σε νύχτα το ΚΥΤ του Καρά-Τεπέ. Μπάζωμα αιγιαλού, μπετά σε πεδίο βολής, όλα χωρίς άδειες, περιβαλλοντικούς όρους και ελέγχους. Ένα κράτος που επέβαλε τις προτεραιότητές του, παρακάμπτοντας τους θεσμούς. Ούτε τότε δεν πήραμε το μάθημα από τον Καρά Τεπέ ώστε να συμφωνήσουμε σε ποια θέση μπορεί να γίνει η δομή μεταναστών.Τότε υπήρχε το άλλοθι της «έκτακτης ανάγκης». Σήμερα, με τη Βάστρια, η ίδια πρακτική επαναλαμβάνεται χωρίς καν αυτή την κάλυψη. Ο δρόμος πρόσβασης βαφτίζεται «αντιπυρική ζώνη» για να ξεπεραστούν οι προσφυγές. Η αφαλάτωση αποδεσμεύεται από την τοπική κοινωνία για να διευκολυνθεί η λειτουργία της δομής. Και η δημοκρατία υποχωρεί ξανά, στο όνομα της «απλοποίησης διαδικασιών».Δεν είναι μυστικό ότι πολιτικά πρόσωπα – τοπικά κυρίως – έχουν επενδύσει εδώ και χρόνια στη ρητορική κατά της Βάστριας. Ορισμένοι γιατί πράγματι πιστεύουν ότι δεν πρέπει να γίνει. Άλλοι γιατί βολεύει η διαρκής τροφοδότηση ενός «καυτού» ζητήματος που χαρίζει ψήφους και προβολή.Το βέβαιο είναι πως η Βάστρια θα λειτουργήσει. Όσοι επιλέγουν να συνεχίσουν να επενδύουν πολιτικά στο αντίθετο, μπορούν να το κάνουν. Την ημέρα των εγκαινίων, όμως, θα συνειδητοποιήσουν ότι η Βάστρια δεν είναι μόνο μια επιλογή που μας «ήρθε απ’ έξω». Είναι μια επιλογή ριζώνει από τις δικές μας επιλογές και αστοχίες. Η υπόθεση έχει ακόμη δρόμο. Το σίριαλ της Βάστριας θα έχει τουλάχιστον δύο επεισόδια ακόμη… “Δεν θέλω να σκέφτομαι αυτοδιοικητικές εκλογές με ανοιχτή τη Βάστρια”… έλεγε “αγωνιστής” πολιτικός…Ας κάνουμε επιτέλους την απλή σκέψη: Μήπως θα ήταν όλα διαφορετικά αν ως νησί είχαμε προτείνει ομόφωνα συγκεκριμένο μέρος για τη δημιουργία δομής προσωρινής φιλοξενίας και καταγραφής;